نگاهی به راهبردهای ازدواج پایدار در دنیای امروزی

به گزارش خبرنگار کمیته ارتباطات و امور رسانه ای در صبح روز پنجشنبه مورخ ۲ مردادماه ۱۳۹۹ سومین پژوهش معاونت تحقیقات و برنامه ریزی حوزه اجرایی دبیرخانه به مناسبت هفته ملی ازدواج و تحکیم خانواده منتشر شد.

نقش مشاور در ازدواج های پایدار کجاست؟

درست و غلط بودن چگونگی شروع یک رابطه عاطفی در جامعه رو به مدرن همراه با سنت ایران دیگر نمیتواند ملاکی برای سنجش پایدار بودن یک خانواده دانست ولی آنچه که مد نظر خانواده ها است  این است که این آشنایی و برقراری رابطه منجر به انتخاب درست شده و ازدواجی همراه با برکت به بار آورد. در نتیجه میتوان دید که لزوم انتخاب درست در امر ازدواج، اکثر خانواده ها را به سمت مراکز مشاوره و مشاورین پیش از ازدواج کشانده است.

اما چه اتفاقی در مشاوره پیش از ازدواج می افتد؟

در مشاوره پیش از ازدواج به زوجین کمک میشود نسبت به یک دیگر شناخت بهتری کسب کنند، علایق و نقاط مثبت و منفی یک دیگر را شناسایی کرده و به همراهی وکمک مشاور برای ادامه یا نحوه قطع رابطه برنامه بریزند. حتما این سوال اکنون ذهن شما را درگیر کرد که خوب، حضور مشاور چندان مهم نیست خودمان نیز میتوانیم این شناخت را به مرور به دست آوریم! پس چرا باید باز هم به مشاور مراجعه کنیم؟ پاسخ این سوال، کلیدی است؛ مراجعه به مشاور مهم است زیرا نقش و کارکرد خانواده در دنیای مدرن تغییر کرده ودیگر نمیتوان مطابق سنت های پیشین جلو رفت و چون نقش و کارکرد خانواده در دنیای مدرن تغییر کرده و شناخت کمی هم نسبت  به این تغییرات وجود دارد باید به مشاوره مراجعه کرد. از طرفی در طول مسیر خواستگاری و تشکیل خانواده این مراحل سپری میشود: جذب شدن دو طرف به یک دیگر، آشنایی مقدماتی، شناخت و در آخر خواستگاری و ازدواج. همانطور که قبلا اشاره شد نحوه آشنایی و جذب شدن مهم نیست ولی نحوه آشنایی و شناخت درست از یک دیگر در امر مشاوره پیش از ازدواج از جمله نکاتی است که باید به دقت مورد توجه و ارزیابی دو طرف به همراهی مشاور انجام انجام شود.

کارکردهای خانواده در دنیای سنتی به چه صورت بوده و اکنون چگونه است؟

۱٫در گذشته هدف اصلی از تشکیل خانواده، به زبان دیگر کارکرد اصلی خانواده بحث فرزندآوری و ادامه نسل بوده و زوجین به این دلیل ازدواج میکردند که ادامه نسل دهند. اما همانطور که امروزه میبینید هستند زوجینی که با وجود اینکه ازدواج کرده اند ولی هدفشان فرزندآوری نیست و شاید تا مدت ها نیز تصمیمی به بچه دار شدن نگیرند؛ پس کارکرد قبلی خانواده در دنیای امروز به حاشیه رفته است و چیزی فراتر از فرزندآوری از جمله اهداف ازدواج شده است.

۲٫از دیگر اهداف ازدواج میتوان به برطرف کردن نیاز جنسی در قالب خانواده اشاره کرد. اما باز هم میبینیم با انقلاب جنسی که در جهان رخ داد لزوم برطرف شدن این نیاز نیز صرفا در بستر خانواده از بین رفت و بسیاری از افراد در روابط خارج از خانواده نیاز خود را برطرف کردند و خود را ملزم نمیدیدند برای رفع نیاز خود بار تعهد خانواده را بر دوش بکشند.

۳٫از دیگر کارکردهای قبلی خانواده میتوان به کارکرد اجتماعی، اقتصادی نهاد خانواده اشاره کرد. در گذشته زمانی که مردی به کار و درآمد میرسید باید ازدواج میکرد و خانواده ای را میچرخاند و دختری را در تکلف خود میگرفت و به عنوان همسر با یکدیگر زندگی میکردند، اما بعد از انقلاب صنعتی و حضور زنان در اجتماع و مستقل شدنشان دیگر نان آور بودن مرد به تنهایی معنایی نداشت و دیگر این کارکرد نیز به عنوان هدف اصلی ازدواج به حساب نیامد.

پس سوال این جاست، هدف اصلی ازدواج در دنیای  امروزی چیست؟

طبق آخرین یافته های حوزه مشاوره و روانشناسی هدف اصلی ازدواج، ادامه دادن نسل، برطرف شدن نیاز جنسی و یا اقتصادی نیست بلکه برطرف شدن نیاز خشنودی، رضایت، لذت و برطرف شدن نیازهای عاطفی و روانی طرفین است. در دنیای امروز افراد به دنبال آن هستند که در کنار برطرف شدن نیازهای بالا، شخصی شریک عاطفی شان بوده و از زمان هایی که با او سپری میکند، احساس خشنودی و لذت داشته باشد…

با توجه به این گفته زمانی که کارکرد اصلی خانواده  به مرور تغییر کند (که کرده است)، وظایف، نقش ها و انتظارات هر یک از زوجین نیز تغییر پیدا کرده و لازم است در مورد این نقش و انتظارات جدید آموزش هایی داده شود. نکته این است که زمانی که این نقش ها و انتظارات تغییر میکند، هر یک از طرفین توقع دارد دیگری آن ها را به خوبی بشناسد و برای رفع نیازهایش برنامه بریزد ولی آموزشی به زوجین نه از طرف خانواده داده شده و نه خودشان کسب کرده اند پس لازم است این آموزش ها از طریق متخصصی به زوجین داده شود. با این حساب میتوانید اکنون به نقش  حضور مشاور در امر مشاوره پیش از ازدواج توجه کنید!

به زبان دیگر زمانی که کارکرد خانواده تغییر پیدا کند و آموزش های جدید داده نشود، مشکلات خانوادگی بین زوجین به وجود می آید و دو طرف قادر به درک نیازهای طرف مقابل نخواهند بود و ممکن است تصور کنند که نیازهای طرف مقابل غیراستاندارد است. در آن صورت زوجین برای برطرف کردن این مشکلات است که باید به مشاور مراجعه کنند در صورتی که میتوانست این اتفاق نیفتد و با شناخت درست و آگاهانه به کمک مشاور از شکل گیری مسئله پیشگیری شود.

نکته کلیدی این جاست با توجه به اینکه جامعه ایران به سرعت رو به مدرنیته شدن است و این مدرنیته شدن را میتوان در تغییر روش در نحوه آشنایی و ادامه دادن رابطه عاطفی نیز مشاهده کرد، لزوم مراجعه به مشاور پیش از ازدواج و دریافت آموزش های مورد نیاز برای جلوگیری از آسیب های احتمالی و داشتن یک انتخاب آگاهانه باید در نظر گرفته شود. در این راستا مشاورین پیش از ازدواج نقش موثری در شکل دهی ازدواج های پایدار خواهند داشت. امید است در جهت گسترس زندگی های سالم و ازدواج های موفق امر مراجعه به مشاورین پیش از ازدواج مورد توجه قرار گیرد.

مولف: شیوا بریانیان، معاون تحقیقات و برنامه ریزی حوزه اجرایی